In het voorjaar en het najaar trachten we koninginnen van de Aziatische Hoornaar te vangen zodat ze geen nieuw nest kunnen opstarten. In de zomer kan een selectieve val gebruikt worden indien er zich veel jagende AH voor de kasten aanbieden.
De algemene bedoeling van de selectieve val is dat we enkel de AH gaan vangen. Insecten die groter zijn dan de AH kunnen de val niet binnen. Insecten die kleiner zijn dan de AH kunnen de val wel binnen, maar die kunnen weer ontsnappen via uitwegen waar de AH geen toegang toe heeft.
In de praktijk zien we evenwel dat sommige Europese Hoornaars klein zijn uitgevallen en zich toch toegang verschaffen tot de val. Anderzijds zien we ook vele kleinere insecten die de vluchtwegen niet vinden.
Het is dus zaaks deze vallen zeer regelmatig te controleren.
Heb je een AH in de val, dan kan je de val even in de diepvriezer stoppen. Na een paar minuutjes zullen de aanwezige insecten in diepe rust gaan. Je kan de val dan openen en de AH eruit halen. In het voorjaar en najaar kan je de gevangen AH best doden. Je hebt dan immers een grote kans dat je een koningin of dar gevangen hebt. Als je de val in de zomer hebt gebruikt om de AH af te vangen die jaagt aan je kasten, dan is het nu het moment om het diertje te merken.
Benodigdheden
- Een doorzichtige doos (qua formaat denk je best aan minstens 15 cm op 15 cm op 20 cm)
- Twee plastic trechtervormen met een kleinste diameter van 8 mm als toegangspunten voor de AH
- Een plastic koninginnenrooster
Benodigd materiaal
- Een klokboor met een zo groot mogelijke diameter (maar kleiner dan de hoogte en breedte van je doos)
- Een cuttermes
- Een lijmpistool
- Een boor van 8 mm
Werkwijze
Neem eerst je plastic trechtervormen. Dergelijke vormen kan je vinden in de imkershop (de gele bijendrijvers op de foto's hieronder). Als je een 3D-printer hebt, kan je die ook zelf afprinten in het gewenste formaat (vb de rode fuiken op de foto's hieronder). Geraak je niet dadelijk in een imkershop en heb je geen 3D-printer, kijk dan eens goed rond in je garage of keuken. Meer dan waarschijnlijk vind je wel een voorwerp dat je kan omtoveren tot een toegangspunt (vb de dop van een siliconenspuit, een stift, een keukentrechter,…). Boor, indien nodig, het gat van je trechtervormen uit tot 8 mm.
BoormalBoor nu een gat met je klokboor in de twee korte zijden van je plastic doos. Bekijk even welke diameter van klokboor je het best neemt. De bedoeling is dat de trechters in de geboorde gaten worden geplaatst, maar dat er naast die trechter genoeg luchtdoorstroming is (eventueel via gaten in de trechtervorm of via een stuk koninginnenrooster).
Je kan hier best werken met een houten steunpunt waar je de plastic doos op laat rusten als je boort. Dat vermijdt dat je plastic gaat barsten bij het boren. Indien je klokboor het plastic een beetje deed smelten, kan je met het cuttermes de plastic boorden wat bijsnijden.
Naargelang de trechtervorm die je zal gebruiken, heb je nu twee opties. Kan je de trechtervorm in de booropening plaatsen terwijl deze steunt op de plastic zijkant, dan kan je deze dadelijk vastlijmen met het lijmpistool (zoals de rode fuik hieronder). Kan je de trechtervorm niet helemaal in de booropening inbrengen, dan ga je eerst met je cuttermes het gat nog een beetje moeten groter maken.
Grote fuik vastgelijmd aan doos 
Kleine fuik vastgelijmd aan rooster
Als je trechtervorm kleiner is dan het gat (de gele fuiken op de foto hierboven), snij dan eerst een stuk uit je koninginnenrooster dat groot genoeg is om het boorgat volledig af te sluiten. Lijm je trechtervorm nu vast aan het koninginnenrooster en knip vervolgens daar waar de fuik is vastgekleefd aan het rooster, een opening uit het koninginnenrooster uit. De AH zal immers langs de brede opening van de fuik toekomen aan je val en zich dan, langs het kleine gat van 8mm een toegang verschaffen tot de doos.
Lijm nu het stuk koninginnenrooster met trechtervorm naar binnen toe vast aan je doos.
Als resultaat krijg je dan het volgende:
Goed gewerkt :)
Benodigde tijd: +/- 10 minuten als je één val wil maken. Wij maakten met 6 personen in een doorgeefsysteem 1 val per minuut.
Kostprijs van de val: Als je een beetje inventief bent met je toegangspunten, kan je de prijs van deze vallen onder de €5 krijgen.
In de val kan je een potje zetten met lokstof of kan je proteïnen aanbieden (vlees of vis).
Toevoeging van 17 feb 2024 :
We zijn een jaar verder en hebben twee zwakke punten moeten vaststellen met de hierboven gemaakte vallen :
- de geprinte trechters bleken fragiel te zijn. Bij een val bleken vele trechters het te begeven.
- de lijm die aangebracht werd met een warm lijmpistool bleek niet altijd even betrouwbaar.
Vandaar dat we dit jaar de volgende verbeteringen aanbrachten aan de nieuw gemaakte vallen:
- de trechters werden vervangen door bij het KonVib aangekochte, gegoten, trechters.
- het warme lijmpistool werd vervangen door een sterke adhesif (wij gebruiken nu Tec-7)
Het voordeel van de trechters van het KonVib is dat deze tegelijkertijd fungeren als koninginnenrooster;
Dat maakt het concept van de val, en dus de fabrikage ervan veel eenvoudiger.
Het gaat nu nog enkel om het boren van twee gaten in de plastic doos, gevolgd door het inlijmen van de twee trechters.
Als lokmiddel hebben we ook de volgende tip : zet een potje met het klassieke lokmiddel (1 blik wit bier, 330 cl witte wijn, 330 gr suiker) in de val. Leg in dat potje een stuk spons. Op die manier verspreidt de geur van het lokmiddel zich goed en kunnen de insecten die erdoor worden aangetrokken niet verdrinken.
Enkele sfeerfoto's die het proces goed weergeven :
Boren van twee gaten 
ontbramen van de gaten 
Tec-7 aanbrengen op de trechters en deze in de gaten aanbrengen
Even laten drogen... 
En het resultaat na een tweetal uurtjes werken.